หลายครั้งที่ 'หน้าหนัง' หลอกเราว่าเนื้อหามันเป็นไปในทางหนึ่ง แต่เมื่อดูกันจริง ๆ แล้วกลับเป็นไปในอีกทางหนึ่ง หรือเป็นทางที่ตัวหนังมันโฆษณานั่นแหละ แต่ให้อะไรคนดูมากกว่านั้น ทิ้งอะไรให้คิดให้รอตกตะกอนในใจมากกว่านั้น และหนึ่งในผลงานที่เป็นแบบนั้นก็คือหนังใหม่ที่เตรียมเข้าโรงบ้านเราอย่าง The Secret Garden มหัศจรรย์ในสวนลับ ที่สร้างจากวรรณกรรมปี 1911 ชื่อเดียวกัน โดย ฟรานซิส ฮอดจ์สัน เบอร์เนตต์
วรรณกรรมเยาวชนเก่าแก่เรื่องนี้เคยถูกแปลออกมาหลายฉบับในบ้านเรา ทั้งในชื่อ สวนปริศนา ในสวนศรี และ ในสวนลับ แถมยังได้รับเลือกเป็นหนังสืออ่านนอกเวลาของนักเรียนในหลายโรงเรียนด้วย ซึ่งคราวนี้พอถูกหยิบมาปัดฝุ่นสร้างใหม่เป็นหนังสัญชาติอังกฤษโดยทีมผู้สร้าง Harry Potter และ Paddington เลยเป็นอีกหนึ่งผลงานที่น่าจะ 'พูด' กับเยาวชนคนรุ่นนี้ได้อย่างเข้าอกเข้าใจ
"แม่ไม่ได้รักฉันหรอก" ตัวเดินเรื่องอย่างหนูน้อย แมรี เลนนอกซ์ พูดขึ้น ตามที่ตัวเธอเชื่อมาทั้งชีวิต โดยที่ไม่เคยมีใครหักล้างความคิดนี้ได้ เพราะพ่อแม่ของเธอเสียชีวิตไปก่อน การเข้ามาอาศัยอยู่ในคฤหาสน์หลังใหญ่กับญาติที่ใกล้ชิดที่สุดเลยกลายมาเป็นหนทางการใช้ชีวิตแบบใหม่ที่เธอต้องปรับตัวให้ชิน จนกระทั่งเธอได้ค้นพบสวนลับของคฤหาสน์หลังนี้ ได้ทำความรู้จักเพื่อนใหม่ และได้อ่านจดหมายที่ถูกซ่อนอยู่ ทำให้เธอค้นพบความจริงบางอย่างเกี่ยวกับชีวิต เกี่ยวกับเจ้าของบ้านหลังนี้ และเกี่ยวกับแม่ของเธอ
เราชอบที่น้องแมรีคนนี้เป็นตัวละครที่ชอบออกไปเรียนรู้อะไรใหม่ ๆ เสมอ ขณะเดียวกันตัวละครผู้ใหญ่ก็ช่างจำกัดพื้นที่การแสดงออกของเด็ก ๆ ซะเหลือเกิน โดยให้เหตุผลว่าออกไปแล้วจะรบกวน ออกไปแล้วจะอันตราย ซึ่งหนังก็สะท้อนออกมาอย่างชัดเจนเลยว่าคนทั้งสองรุ่นคิดอะไรไม่เหมือนกันเลย และสิ่งที่ทำเราอึดอัดมาก ๆ คือการที่ตัวละครผู้ใหญ่แสดงออกเหมือนกับเด็กทุกคนเป็นสมบัติของพวกเขา ที่จะเก็บไว้ตรงไหน ส่งไปที่ใด หรือยกให้ใครก็ได้
ในทางกลับกัน เมื่อเรื่องดำเนินไปเรื่อย ๆ คนดูจะพบว่าปัญหาที่เด็ก ๆ ต้องมาตามค้นตามแก้นี้ ก็ล้วนแต่เป็นเรื่องที่ผู้ใหญ่ทำไว้ทั้งนั้น กลายเป็นภาระของเด็กน้อยที่ต้องรีบเรียนรู้ รีบทำความเข้าใจ และรีบแก้ไขสิ่งที่เกิดขึ้นรอบตัว ก่อนมันจะสายเกินไป และแน่นอนว่าการที่แมรีค้นพบ 'สวนลับ' ค้นพบพื้นที่แห่งความเจริญงอกงาม ค้นพบโลกที่น่าอยู่นั้น ก็คล้ายจะเป็นการกอบกู้โลกใบเก่าของผู้ใหญ่ได้สำเร็จอย่างน่าชื่นชม และทำให้เห็นว่าคนที่อยู่กับโลกเก่า ชุดความคิดเก่า ๆ มา ต้องพยายามมากขนาดไหนถึงจะเข้าใจ ถึงจะสามารถก้าวข้ามมาสู่โลกที่ดีขึ้นสำหรับทุกคนได้
"เราเป็นฝ่ายถูกลูกหลานสั่งสอนแบบนี้ได้ยังไงนะ" เป็นประโยคในตอนท้ายเรื่องที่เรียบง่าย แต่บาดลึกดีจริง ๆ เพราะอย่างนั้น จะเรียกว่า The Secret Garden เป็น 'วรรณกรรมเยาวชน' หรือ 'หนังเด็ก' ก็คงจะไม่ถูกนัก เพราะคนทุกรุ่นควรต้องมารับรู้ มาทำความเข้าใจไปด้วยกันนี่ล่ะ ซึ่งคอนเซปต์ทั้งหมดนี้เราว่าร่วมสมัยสุด ๆ ไปเลย!
The Secret Garden เข้าฉายในโรงภาพยนตร์ 3 ก.ย.
