ใครที่ทราบข่าวคราวเกี่ยวกับภัยธรรมชาติที่กําลังเกิดในอินโดนีเซีย คงจะรู้กันดีว่าตอนนี้ประเทศเพื่อนบ้านเรานั้นกําลังเผชิญกับความสูญเสียและการบาดเจ็บชนิดที่ชวนสะเทือนใจสุด ๆ ซึ่งทุกคนอาจจะสงสัยว่าแล้วมันเกี่ยวอะไรกันกับหนัง ก็คงต้องบอกว่าเพราะหนังสารคดีเรื่องนี้เปิดมาด้วยการพาเราเข้าไปอยู่ในเมืองที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ของญี่ปุ่น ที่เกิดจากหายยนะของสึนามิจนกลายเป็นการสูญเสียที่ชวนสะเทือนใจไม่ต่างกับที่อินโดนีเซียกําลังเผชิญอยู่ในตอนนี้ จนพวกเราจะได้สัมผัสถึงความพังทลายและการสูญเสีย รวมถึงอีกหลาย ๆ โมเมนต์ที่บอกเลยว่าจะทําให้หนังเรื่องนี้เป็นมากกว่าแค่สารคดีที่บอกเล่าชีวิตของนักทําดนตรีระดับตํานานอย่างเดียว แต่มันยังสะท้อนถึงวิธีผ่านพ้นในยามที่เจอมรสุมซึ่งโหมเข้ามาในชีวิต การทําในสิ่งที่รัก ความตาย และไหน ๆ ก็เปิดเรื่องมาด้วยการสูญเสียตลอดจนผลกระทบจากภัยธรรมชาติแล้ว เราก็มาเริ่มด้วยการไปดูหนึ่งในภัยพิบัติที่ตัวหนังถ่ายทอดออกมาให้เราชมตั้งแต่ต้นเรื่องกัน
Survivor
ภัยธรรมชาติคือหนึ่งในสิ่งที่คร่าชีวิตของพวกเราได้มากที่สุด ดังจะได้เห็นในหนังสารคดีเรื่องนี้ รวมถึงข่าวคราวต่าง ๆ ที่เราได้เห็นกันตามสื่อมากมาย จนเราจะได้เรียนรู้ว่าธรรมชาตินั้นช่างยิ่งใหญ่มากเมื่อเทียบกับมนุษย์อย่างเรา ๆ ตลอดจนตัวเมืองที่อยู่ในสารคดีซึ่งเต็มไปด้วยซากปรักหักพังและการสูญเสีย เพราะภัยพิบัติต่าง ๆ จนมันจะทําให้อัตตาของพวกเราหดเล็กลงเหลือเพียงความต้องการอยู่รอดไปได้อีกแค่หนึ่งวันและประคองคนที่ยังเหลืออยู่ให้มีแรงก้าวต่อไปด้วยกัน
รวมถึงในขณะที่เราได้เห็นเวลาที่ธรรมชาติพัดพาทรัพย์สิน ชื่อเสียง รวมถึงสิ่งต่าง ๆ ที่เรายึดมั่นถือมั่น ให้มลายหายไปจนเหลือเพียงร่างกายและจิตใจที่บอบชํ้านั้น อย่างน้อยช่วงขณะนั้นเราก็จะได้พบว่าสิ่งเดียวที่สําคัญที่สุดเหนือกว่าข้าวของนอกกาย คือความอ่อนโยนและเสียงเพลงที่เรามอบให้แก่กัน ที่จะบรรเลงขึ้นมาเพียงเพื่อให้ปิศาจแห่งความร้าวร้านจากการสูญเสียที่กําลังกรีดร้องอยู่ในใจได้สงบลง แม้มันจะเพียงแค่ชั่วสั้น ๆ ก่อนจะกลับมาอีกครั้งราวกับความมืดที่จะคงอยู่ไปตลอดกาล
Sound
แกนหลักของสารคดีเรื่องนี้คือ เสียง ที่ไม่จําเป็นว่าต้องดํารงอยู่แค่ในรูปแบบของเสียงดนตรีที่เราคุ้นเคย แต่มันยังรวมถึงเสียงของทุกสรรพสิ่งที่ดํารงอยู่ในชีวิตเรา ซึ่งจะสะท้อนให้เราได้เห็นถึงความเป็นไปและเรื่องราวที่ผ่านมาของบรรดาวัตถุ สถานที่ ผู้คนที่ส่งเสียงกันออกมา โดยในสารคดีนี้ก็ได้สะท้อนให้เห็นความเป็นอัจฉริยภาพของ ริวอิจิ ซากาโมโตะ ที่สามารถนําสรรพเสียงต่าง ๆ ที่เขาได้พบเจอในชีวิต มาผสานรวมเป็นเสียงดนตรีได้อย่างกลมกลืนและงดงามจับใจคนฟังอย่างเราสุด ๆ
จนเราจะได้ตระหนักว่างานศิลป์นั้นไม่จําเป็นว่ามันจะต้องวางอยู่ในสื่อหรือรูปแบบใดที่ตายตัว ขอเพียงแค่สิ่งที่เราสร้างสรรค์ขึ้นมานั้นสามารถเยียวยาจิตใจคนเสพและทําให้พวกเขาได้ลืมช่วงขณะที่โหดร้ายของชีวิต แม้จะเป็นแค่เพียงชั่วครู่สั้น ๆ ก็น่าจะถือว่าสิ่งที่ศิลปินได้สร้างสรรค์ขึ้นนั้น มีคุณค่าและภาคภูมิใจกับมันได้อย่างเต็มหัวใจแล้ว
Last Song
เราทุกคนล้วนต้องตายจากกันไป เวลาที่แต่ละคนมีในชีวิตนั้นมันช่างแสนสั้นจนเกินกว่าจะใช้ไปแบบเล่น ๆ ซึ่งสําหรับคนที่ได้ทําในสิ่งที่ฝัน ได้ใช้ชีวิตของตัวเองอย่างคุ้มค่า คงรู้สึกว่าความตายที่ต้องเจอก็คงเป็นเหมือนเพื่อนเก่าที่พร้อมเปิดประตูต้อนรับเสมอ แต่สําหรับ ริวอิจิ ซากาโมโตะ นั้นหลังจากเขาได้รู้ว่าตัวเองเป็นมะเร็งลําคอระยะที่ 3 และอาจจะต้องทิ้งโลกที่ตัวเองรักที่สุดอย่างดนตรีไปนั้น ดูจะเป็นเรื่องยากเย็นเกินยอมรับเหลือเกิน จนเขาถึงกับยอมพักการทํางานและหันไปดูแลสุขภาพตัวเองเพื่อให้มีความหวังที่จะได้มีชีวิตที่จะได้สร้างสรรค์งานต่อไป
แต่ในท้ายที่สุดแล้วยังไม่ทันจะได้รักษาให้เป็นเรื่องเป็นราว ริวอิจิ ซากาโมโตะ ก็ถูกชวนให้มาทําเพลงประกอบภาพยนตร์ชื่อดังเรื่องหนึ่ง ซึ่งเป็นการดึงให้เขากลับมาสู่โลกที่ตัวเองรักอีกครั้งอย่างไม่อาจต้านทาน ตามคําพูดที่เขากล่าวเอาไว้ว่าในสารคดีของตัวเองว่า "ผมอยากจะสร้างเพลงที่ผมฝากฝากทิ้งเอาไว้โดยไม่ต้องอับอาย" เป็นบทเพลงสุดท้ายที่ท้ายที่สุดแล้ว หวังว่ามันจะสร้างพลังและแรงขับดันให้เกิดการต่อยอดสร้างสรรค์ใหม่ ๆ ขึ้นไปอีกได้เรื่อย ๆ จนจะได้ตระหนักว่าคนเราไม่ควรกลัวความตาย แต่การตายไปอย่างไร้ประโยชน์นี่มันน่าจะทําให้บรรดาคนที่มีทั้งความสามารถและจิตใจที่ดี รู้สึกขุ่นเคืองและคับข้องใจจริง ๆ
