"ตรงนั้นเหมือนมีอะไรติดไฟ ไม่ใช่ส่วนหนึ่งของโชว์พวกเรานะครับ"
สัปดาห์นี้มีหนังสารคดีสุดเอ็กซคลูซีฟที่เราอยากให้ชาวซอยมิลค์ได้พาตัวเองเข้าไปดูในโรงกันเยอะ ๆ เพราะเกี่ยวกับเหตุการณ์ในต่างประเทศที่ดูเผิน ๆ เหมือนจะไกลตัว แต่ดูไปดูมาดันใกล้ตัวจนไม่รู้ต้องรู้สึกยังไงก่อนดี เรื่องที่ว่านั้นก็คือสารคดี Collective ที่เล่าถึงเหตุไฟไหม้สถานบันเทิงในกรุงบูคาเรสต์ ของโรมาเนีย เมื่อปี 2015
Collective เปิดเรื่องด้วยฟุตเทจสั้น ๆ จากภายในคลับ และเริ่มต้นด้วยการเล่าว่ามีผู้ได้รับบาดเจ็บจำนวนมาก แต่แล้วจากเหตุการณ์ที่ดูเหมือนจะครั้งเดียวจบนี้เอง กลับขยายตัวเป็นการเปิดโปงคอร์รัปชันบริษัทเคมีภัณฑ์และรัฐบาลโรมาเนียครั้งใหญ่ ซึ่งสื่อมวลชนกลุ่มหนึ่งเลือกที่จะ 'กัดไม่ปล่อย' เพราะพวกเขาเชื่อว่าเมื่อใดก็ตามที่นักข่าวยอมที่จะถูกปิดปาก ยอมให้ทุกอย่างเงียบลง เมื่อนั้นก็จะเหมือนเป็นการอนุญาตให้รัฐบาลโกหกและเอาเปรียบประชาชนได้โดยไม่มีใครขัดขวาง
ระบบสาธารณสุขที่ล้มเหลวนำไปสู่การเสียชีวิตของคนไข้คนแล้วคนเล่า จากอาการที่ไม่หนักหนาสาหัสอะไรเลย กลายเป็นว่านักการเมืองที่ได้ประโยชน์จากการ 'ฮั้ว' ในระบบที่เละเทะนี้ ส่งผลให้ต้องมีผู้รับกรรมเป็นชาวบ้านร้านตลาดทั่วไปที่หวังพึ่งพาการดูแลจากแพทย์และพยาบาล รวมถึงสถาบันที่ได้รับการรับรองมาอย่างดี แล้วที่ตลกร้ายที่สุดคือผู้เสียประโยชน์ทั้งหลายก็เป็นคนกลุ่มเดียวกับที่เลือกตั้งให้นักการเมืองได้เข้าไปอยู่ในสภา (เพื่อจะโกงกิน) นั่นแหละ
หัวใจสำคัญของเรื่องนี้อยู่ที่จริยธรรมของเหล่านักข่าว รวมถึงความพยายามที่จะต่อสู้กับโครงสร้างอำนาจเดิม ๆ ที่ฝังรากลึกในระบบการเมืองจนไม่มีใครอยากถอดถอนหรือแก้ไข ซึ่งสุดท้ายแล้วเราไม่แน่ใจด้วยนะว่าคนดูชาวไทยทั้งหลายพอดูจบแล้วจะยิ่งฮึดอยากล้างระบบสกปรก ๆ หรือยิ่งท้อแท้กับความเป็นไปในกลไกอำนาจที่น่าผิดหวัง (ที่ทุก ๆ ประเทศมี) กันแน่
"ประเทศนี้จะไม่ตื่นไปอีก 30 ปี"
ประโยคที่น่าสิ้นหวัง จากหนึ่งในตัวละครในเรื่อง ดังขึ้น...
แล้วเราในฐานะคนดูก็ได้แต่หวังว่าตัวเองจะไม่ต้องพูดประโยคนั้นในความเป็นจริง กับสถานการณ์ใด ๆ ก็ตามในประเทศเราเหมือนกัน
Collective เข้าฉายแล้วที่โรง House Samyan รับชมออนไลน์ในราคา 120 บาท ได้ตั้งแต่วันที่ 1 พ.ค. ทาง Doc Club on Demand
